การพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบชนิดอิมัลเจลจากควอลัมเซนซิงโมเลกุลชนิดทริปโตฟอลเพื่อการร่วมรักษาเชื้อราก่อโรคในกลุ่ม Scedosporium spp. และเชื้อราที่มีรายงานการดื้อยาต้านเชื้อรามาตรฐาน

Abstract

ปัจจุบันเชื้อราก่อโรคในคนที่มีรายงานการดื้อยามีเพิ่มมากขึ้นทั่วโลก ทั้งนี้เชื้อรากลุ่มดื้อยาต้านเชื้อรามาตรฐานโดยเฉพาะกลุ่ม Azole ที่พบบ่อย ได้แก่ เชื้อราในกลุ่ม Candida albicans และ Aspergillus fumigatus กลุ่มที่พบรายงานการดื้อยาต้านเชื้อราหลายชนิด คือ เชื้อรากลุ่ม Scedosporium spp. ส่งผลให้มีการพัฒนายาและเวชภัณฑ์ต่างๆ เพื่อใช้ร่วมรักษาเพิ่มมากขึ้น ทั้งสารสกัดจากพืชและสารจากเชื้อรา เพื่อการยับยั้งเชื้อราต่างชนิด คือ สารในกลุ่มควอลัมเซนซิงโมเลกุล หนึ่งในนั้น คือ ทริปโตฟอล งานวิจัยนี้ทำการศึกษาและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชนิดทำรูปแบบอิมัลเจลที่มีส่วนประกอบของทริปโตฟอลเพื่อยับยั้งการเจริญของเชื้อรากลุ่ม Candida albicans, Aspergillus fumigatus และ Scedosporium species complex โดยเลือกกลุ่ม Scedosporium apiospermum ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีรายงานผู้ติดเชื้อและเสียชีวิตมากที่สุด ผลการศึกษาเบื้องต้นพบว่า ค่าความเข้มข้นต่ำสุดของทริปโตฟอลที่สามารถยับยั้งการเจริญของเชื้อรา (minimum inhibitory concentration, MIC) ต่อเชื้อราทั้ง 3 ชนิดมีค่าอยู่ที่ 0.5, 1 และ 2.5 mM ในขณะที่ความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถฆ่าเชื้อได้ (minimum fungicidal concentration, MFC) อยู่ที่ 3, 6 และ 6 mM ตามลำดับ เมื่อนำความเข้มข้นสูงสุดที่มีผลต่อการยับยั้งเชื้อราทั้ง 3 ชนิด ที่ 6 mM ไม่พบการกระตุ้นความเป็นพิษในเซลล์ไฟโบรบลาสต์ (HFF-1 cells ) และไม่มีผลต่อวงชีวิตของหนอนทดลองชนิด Caenorhabditis elegans ผลจากห้องปฏิบัติการที่ได้จึงนำไปสู่การพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบชนิดทำรูปแบบอิมัลเจลที่มีส่วนประกอบของ 6 mM ทริปโตฟอลในห้องทดลอง เมื่อตรวจสอบคุณสมบัติทางเวชสำอาง พบว่า มีคุณสมบัติที่ดีตามมาตรฐานทางเวชสำอาง อีกทั้งมีความคงตัวทั้งการทดสอบด้วยภาวะเร่งและการตั้งทิ้งไว้ที่อุณหภูมิห้อง เมื่อนำมาทดสอบการลดขนาดของก้อน Eumycetoma จากเชื้อ S.apiospermum ในหนูทดลอง พบว่า สามารถลดขนาดลงได้อย่างมีนัยสำคัญเมื่อใช้ครีมอย่างน้อย 14 วัน อีกทั้งผลิตภัณฑ์ต้นแบบดังกล่าวไม่มีผลต่อการกระตุ้นการระคายเคืองในหนูทดลองเมื่อทดสอบทางจุลกายวิภาค (40/40 ตัว) ซึ่งสอดคล้องกับผลที่ได้ในอาสาสมัครคือไม่พบอาการระคายเคืองที่เกิดจากครีมเมื่อทดสอบด้วย Closed patch test เป็นระยะเวลา 96 ชั่วโมง ในอาสาสมัครทั้ง 30/30 คน จากผลการทดลองแสดงให้เห็นว่าผลิตภัณฑ์ต้นแบบชนิดทำรูปแบบอิมัลเจลที่มีส่วนประกอบของ 6 mM ทริปโตฟอลสามารถลดปริมาณเชื้อราก่อโรคในคน Candida albicans และ Aspergillus fumigatus จากการทดสอบในห้องปฏิบัติการ รวมถึงสามารถลดขนาดรอยโรคตุ่มนูนที่ผิวหนังชนิดยูไมเซโตมาจากเชื้อ S.apiospermum ได้ดี และไม่ก่อให้เกิดผลระคายเคืองในหนูทดลองและอาสาสมัคร ผลการทดลองจากระดับห้องปฏิบัติการนี้สามารถนำไปเป็นข้อมูลพื้นฐานเพื่อการประยุกต์ใช้ศึกษาต่อยอดทางคลินิกเพื่อให้ได้มาซึ่งเวชภัณฑ์ร่วมรักษาโรคติดเชื้อราหรือจุลชีพก่อโรคที่ผิวหนังชนิดอื่นๆ ต่อไป