รายงานการทบทวนวรรณกรรม เรื่อง ระบบบริการจิตเวชครบวงจร

Abstract

วัตถุประสงค์ เพื่อทบทวนวรรณกรรมและบทเรียนของต่างประเทศในการจัดระบบบริการจิตเวชครบวงจรและประเมินความเป็นไปได้เบื้องต้นในการจัดระบบบริการจิตเวชครบวงจรในประเทศไทย ทบทวนโดยการสืบค้นข้อมูล เอกสาร งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับระบบบริการจิตเวชครบวงจร แผนนโยบายและแนวปฏิบัติในการจัดบริการจิตเวชครบวงจรของประเทศต่างๆ ช่วง 5 ปีย้อนหลัง ได้เอกสาร จำนวน 127 ฉบับ จากนั้นทบทวนและคัดเลือกตามวัตถุประสงค์เหลือเอกสาร จำนวน 29 ฉบับ ผลการศึกษาพบว่า ระบบบริการจิตเวชครบวงจรเป็นการทำงานร่วมกันระหว่าง ผู้กำหนดนโยบายและงบประมาณ หน่วยงานและบุคลากรสาธารณสุข ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางจิตเวช ร่วมกับภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้องและผู้เกี่ยวข้องในชุมชน รวมถึงการมีส่วนร่วมของผู้รับบริการจิตเวชและญาติ การศึกษาครั้งนี้นำเสนอตัวอย่างแผนนโยบายและแนวทางการจัดระบบบริการจิตเวชครบวงจรของประเทศต่างๆ ที่ถือเป็นต้นแบบที่ได้รับการยอมรับ เช่น ออสเตรเลีย สหราชอาณาจักร แคนาดา ฯลฯ และระบบบริการจิตเวชในบริบทไทย ซึ่งยังพบอุปสรรคในการพัฒนา ทั้งในระดับนโยบายที่ควรมุ่งเน้นการเปลี่ยนผ่านไปตามแนวทางสิทธิมนุษยชนตามแนวทางสากล รวมถึงปัญหาด้านกำลังคนบุคลากรสุขภาพจิต/จิตเวช ความรู้ความเข้าใจด้านสุขภาพจิต/จิตเวชในบุคลากรสาธารณสุข การเชื่อมโยงระบบระหว่างหน่วยบริการจิตเวชในสังกัดต่างๆ และการถ่ายทอดนโยบายสู่การปฏิบัติ รวมถึงการมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียแต่ละระดับ สรุป การพัฒนาระบบบริการจิตเวชครบวงจร เน้นการพัฒนาศักยภาพบุคลากรสาธารณสุขและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการดูแลผู้มีปัญหาสุขภาพจิต/จิตเวช ร่วมไปกับการพัฒนาศักยภาพของชุมชน (รวมถึงโรงเรียนและที่ทำงาน) ในการดูแลและฟื้นฟูผู้มีปัญหาสุขภาพจิต/จิตเวชให้สามารถดำรงชีวิตประจำวันอย่างเต็มที่เท่าที่เป็นไปได้