การวิจัยประเมินผลนโยบายการถ่ายโอนโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลไปสู่องค์การบริหารส่วนจังหวัด ส่วนที่ 3 : โครงการวิจัยย่อยที่ 1 การจัดบริการสุขภาพปฐมภูมิของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินการให้บริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ที่ได้รับการถ่ายโอนจากกระทรวงสาธารณสุขไปสู่องค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) ในรุ่นรอบปีงบประมาณ 2566 โดยต้องการทราบว่าหลังการถ่ายโอนแล้ว (1) รูปแบบบริการเปลี่ยนไปหรือไม่ (2) ผลผลิตบริการดีขึ้นหรือแย่ลง (3) มีจุดแข็งจุดอ่อนสำคัญอะไรบ้าง และ (4) ควรพัฒนาต่อไปอย่างไร ในด้านกรอบแนวคิดการวิจัย ได้ใช้กรอบบริการตามมาตรฐาน รพ.สต. ติดดาว เป็นประเด็นเนื้อหาในการประเมิน โดยได้ถอดวัตถุประสงค์การวิจัยออกมาเป็นโจทย์คำถาม 13 ข้อ ในการแสวงหาคำตอบ สำหรับวิธีวิทยาการวิจัยได้ใช้รูปแบบการวิจัยแบบผสมผสาน ผลการค้นพบสรุปได้ว่า (1) หลังการถ่ายโอน รพ.สต. ไปแล้ว รูปแบบบริการยังเหมือนเดิม คือ ยังยึดหลักการตัวแบบ รพ.สต. ติดดาว (2) ผลผลิตบริการส่วนใหญ่ยังคงเหมือนเดิม แต่ส่วนน้อยมีแนวโน้มดีขึ้นเล็กน้อยเนื่องจากมีเงินและคนเพิ่มขึ้น (3) จุดแข็งสำคัญของการบริการ ได้แก่ การมีสายการบังคับบัญชาสั้นลง และมีการมอบอำนาจเพิ่มขึ้น ทำให้มีความเป็นอิสระคล่องตัวในการทำงานมากขึ้น (4) จุดอ่อนสำคัญ คือ การขาดทรัพยากรจำเป็นอีกมากเมื่อเปรียบเทียบกับความจำเป็นในด้านปริมาณและคุณภาพบริการของประชาชน เช่น ขาดคน เงิน ยา ครุภัณฑ์ เทคโนโลยี เป็นต้น (5) สำหรับแนวทางพัฒนาต่อไป คือ ควรให้ความสำคัญต่อบริการสร้างสุขภาพให้มากขึ้น เพื่อให้ประชาชนสามารถดูแลตนเองได้ดีขึ้น โดยต้องจัดการด้านทรัพยากรนำเข้าให้มั่นคงและเพียงพอด้วย