บทคัดย่อ
ประสาทหูเทียม เป็นอุปกรณ์สำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาหูหนวกที่มีราคาแพง และมีข้อมูลประสิทธิผลในประเทศไทยน้อย ในปี พ.ศ. 2560 ทางสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) ให้ทุนวิจัยเพื่อจัดตั้งโครงการประสาทหูเทียมในประเทศไทย เพื่อติดตามผลการได้ยินของผู้ป่วยหลังการผ่าตัด ในปัจจุบันมีผู้ป่วยในโครงการประมาณ 500 ราย และการได้ยินของผู้ป่วยส่วนใหญ่อยู่ในระดับที่สามารถสื่อสารได้ ส่งผลให้ในปี พ.ศ. 2565 สวรส. ได้เสนอประสิทธิผลของประสาทหูเทียมกับสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ทำให้เกิดประกาศเพิ่มสิทธิประโยชน์การผ่าตัดฝังประสาทหูเทียมในเด็กหูหนวกที่มีอายุน้อยกว่า 5 ปี โครงการประสาทหูเทียมในประเทศไทย มีการวัดผลลัพธ์การผ่าตัดด้านการได้ยินและคุณภาพชีวิตโดยทั่วไป แต่ยังไม่มีการติดตามถึงการเรียนของเด็กที่ได้รับการผ่าตัดและคุณภาพชีวิตแบบเฉพาะเจาะจงสำหรับผู้ป่วยผ่าตัดประสาทหูเทียม โครงการ “ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและคุณภาพชีวิตของเด็กหูหนวกที่ได้รับการฝังประสาทหูเทียมในประเทศไทย” เป็นโครงการระยะสั้น 1 ปี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ทราบข้อมูลเบื้องต้นในเรื่องผลการเรียนของผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดฝังประสาทหูเทียม 2. พัฒนาเครื่องมือในการติดตามคุณภาพชีวิต สำหรับผู้ที่ได้รับการผ่าตัดฝังประสาทหูเทียมโดยเฉพาะ แทนที่จะใช้เครื่องมือติดตามคุณภาพชีวิตทั่วไป 3. หาปัจจัยที่ส่งผลต่อผลการเรียนและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดฝังประสาทหูเทียม โครงการนี้มีสถาบันที่เข้าร่วมวิจัยจำนวน 4 สถาบัน คือ มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และมหาวิทยาลัยมหิดล มีจำนวนอาสาสมัครรวมทั้งหมด 148 ราย แบ่งเป็นกลุ่มอาสาสมัครเพื่อศึกษาผลการเรียนจำนวน 77 ราย และกลุ่มอาสาสมัครเพื่อพัฒนาเครื่องมือในการติดตามคุณภาพชีวิตจำนวน 71 ราย ในกลุ่มอาสาสมัครที่ศึกษาผลการเรียน มีอายุเฉลี่ย 12 ปี พบว่าส่วนใหญ่มีผลการเรียนในปัจจุบันอยู่ในระดับดี (> 3.0) และดีมาก (>3.5) และผลการเรียนเฉลี่ยเท่ากับ 3.06 ค่าเฉลี่ยคะแนน GPA สูงสุดเท่ากับ 4.0 ในขณะที่คะแนนต่ำสุดเท่ากับ 0.7 จากแบบสอบถามคุณภาพชีวิตแบบทั่วไป สอบถามจากผู้ปกครองจำนวน 60 คน พบว่าคุณภาพชีวิตแบบทั่วไปส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์ดี (คะแนนน้อยคือดี) โดยพบว่าคะแนนคุณภาพชีวิตด้านสังคมมีคะแนนที่ดีที่สุด และจากแบบสอบถามผู้ป่วยเด็กจำนวน 30 แบบสอบถาม พบว่าคุณภาพชีวิตแบบทั่วไปส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์ดี (คะแนนน้อยคือดี) โดยพบว่าคะแนนคุณภาพชีวิตด้านกายภาพมีคะแนนที่ดีที่สุด เมื่อทำการวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อผลการเรียน ผู้วิจัยพบว่าการสื่อสารในครอบครัวด้วยภาษาพูดเป็นปัจจัยเพียงอย่างเดียวที่สนับสนุนให้ผลการเรียนดีขึ้น ส่วนการวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิต ผู้วิจัยไม่พบว่ามีปัจจัยใดที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ในการพัฒนาเครื่องมือในการติดตามคุณภาพชีวิตแบบเฉพาะเจาะจง คณะผู้วิจัยได้เลือกแบบสอบถามชนิดจำเพาะเจาะจงสำหรับผู้ป่วยที่ผ่าตัดฝังประสาทหูเทียมจำนวน 3 แบบสอบถามมาทำการแปลเป็นภาษาไทย คือ Cochlear Implant Quality of Life questionnaire (CIQOL), Nijmegen cochlear implant questionnaire (NCIQ) และ Children with Cochlear Implants: Parent´s Perspectives questionnaire (CCIPP) โดยมีอาสาสมัครเข้าร่วมโครงการทั้งสิ้น 71 ราย ผลการศึกษาพบว่าทั้ง 3 แบบสอบถามมีค่าความสอดคล้องภายในมากกว่า 0.8 และมีค่าสัมประสิทธิ์ของความคงที่มากกว่า 0.7 โครงการวิจัยนี้ให้ข้อมูลเบื้องต้นว่าผู้ป่วยเด็กที่หูหนวกและผ่าตัดฝังประสาทหูเทียมในปัจจุบันมีผลการเรียนและคุณภาพชีวิตทั่วไปอยู่ในเกณฑ์ที่ดี การสื่อสารด้วยภาษาพูดเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อผลการเรียน และได้เครื่องมือที่จะนำไปใช้ในการติดตามคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่ผ่าตัดฝังประสาทหูเทียมต่อไปในอนาคต
บทคัดย่อ
Cochlear implants are expensive devices for patients with hearing loss, with limited
effectiveness data available in Thailand. In 2017, the Health Systems Research Institute (HSRI)
provided research funding to establish the Cochlear Implant Program in Thailand to monitor
patients' hearing outcomes after surgery. Currently, the program includes approximately 500
patients, and most of them have hearing levels sufficient for communication. As a result, in
2022, HSRI presented the effectiveness data to the National Health Security Office (NHSO),
leading to an official announcement expanding healthcare benefits to include cochlear
implantation surgery for deaf children under five years old.
The Cochlear Implant Program in Thailand has assessed surgical outcomes related to
hearing and overall quality of life; however, there has been no follow-up on academic
performance among implanted children or specific quality-of-life measures for cochlear implant
recipients. The project "Academic performance and quality of life of deaf children after cochlear
implantation in Thailand" is a one-year study with the following objectives:
1. To obtain preliminary data on the academic performance of cochlear implant recipients.
2. To develop a specific quality-of-life assessment tool for cochlear implant recipients
instead of using a general quality-of-life questionnaire.
3. To identify factors influencing academic performance and quality of life in cochlear
implant recipients.
This study involves four participating institutions: Khon Kaen University, Chiang Mai University,
Prince of Songkla University, and Mahidol University. A total of 148 volunteers were recruited,
divided into 77 participants for academic performance assessment and 71 participants for the
development of the quality-of-life assessment tool.
Academic performance
Among the academic performance group (average age: 12 years), most participants had current
good (>3.0) and excellent (>3.5) GPAs, with an average GPA of 3.06. The highest GPA recorded was
4.0, while the lowest was 0.7.
General quality of life
For general quality of life assessment, responses from 60 parents indicated that most
children had good overall quality of life (lower scores indicate better quality of life), with the
social aspect scoring the highest. Additionally, based on 30 child self-reports, general quality of
life was rated good, with the physical aspect scoring the highest.
Analysis of Influencing Factors
Factors affecting academic performance: The study found that spoken language
communication within the family was the only significant factor contributing to improved
academic performance.
Factors affecting quality of life: No statistically significant influencing factors were found.
Development of a Specific Quality-of-Life Tool
The research team translated three cochlear implant-specific questionnaires into Thai:
Cochlear Implant Quality of Life questionnaire (CIQOL)
Nijmegen Cochlear Implant Questionnaire (NCIQ)
Children with Cochlear Implants: Parent’s Perspectives questionnaire (CCIPP)
A total of 71 volunteers participated in this part of the study. Results indicated that all
three questionnaires had internal consistency values above 0.8 and reliability coefficients above
0.7
Conclusion
This research provides preliminary data indicating that deaf children with cochlear
implants in Thailand generally have good academic performance and quality of life. Spoken
language communication within the family plays an essential role in academic achievement.
Additionally, this study has successfully developed a specific quality-of-life assessment tool for
monitoring cochlear implant recipients in the future.
