ความสอดคล้องของนโยบายเพื่อส่งเสริมอุตสาหกรรมยาต่อการสร้างความมั่นคงทางยาในประเทศไทย

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความมั่นคงทางยา (Drug Security) ของประเทศไทย วิเคราะห์เชิงลึกตามกรอบแนวคิด SUPERB ซึ่งประกอบด้วย 1. Self-sufficient: การพึ่งพาตนเองและความสามารถในการผลิตภายในประเทศรวมทั้งมีเหลือเพื่อส่งออก 2. Up-start: การส่งเสริมผู้ประกอบการนวัตกรรมและสตาร์ตอัปรายใหม่ในอุตสาหกรรมยา 3. Partnership: ความร่วมมือระหว่างภาคส่วนต่าง ๆ ทั้งในและต่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมยา 4. Efficiency: ความมีประสิทธิภาพของระบบ กฎระเบียบ ข้อกำหนดต่าง ๆ ในอุตสาหกรรมยา 5. Research & Development: การวิจัยและพัฒนายาหรือนวัตกรรมยา 6. Balancing Environment and Benefits with the Community: การสร้างสมดุลระหว่างผลประโยชน์ที่เกิดขึ้นในอุตสาหกรรมยากับสิ่งแวดล้อม รวมถึงความรับผิดชอบต่อชุมชนและสังคม ข้อมูลที่ใช้ประกอบการวิเคราะห์ได้มาจากการสัมภาษณ์เชิงลึก การระดมความคิด (Brainstorming) การพิจารณาประเด็นทางกฎหมาย และการวิเคราะห์เชิงปริมาณของอุตสาหกรรมยาในประเทศไทย ผลการวิจัยพบว่า ประเทศไทยยังคงพึ่งพาการนำเข้าสารออกฤทธิ์ทางเภสัชกรรม (APIs) จากต่างประเทศเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งเป็นความเสี่ยงต่อความมั่นคงทางยาในช่วงวิกฤต เช่น การระบาดของโรคโควิด-19 แม้จะมีหน่วยงานภายในประเทศที่มีศักยภาพในการผลิต API และสารช่วยทางเภสัชกรรม (Excipient) เช่น องค์การเภสัชกรรม (GPO) และความร่วมมือกับบริษัทเอกชน แต่ยังคงเผชิญกับอุปสรรคทางกฎระเบียบและต้นทุนการผลิตที่สูงกว่า นอกจากนี้ การเติบโตของสตาร์ตอัปในอุตสาหกรรมยาเผชิญกับความท้าทายจากกระบวนการขึ้นทะเบียนยาที่ซับซ้อน และการขาดการสนับสนุนด้านงบประมาณในกระบวนการวิจัยและพัฒนายา รวมทั้งการบูรณาการทำงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อส่งเสริมอุตสาหกรรมยาระหว่างภาครัฐและเอกชน ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายที่ได้จากการศึกษานี้คือ 1) การสนับสนุนการผลิตวัตถุดิบในกระบวนการผลิตยาในประเทศผ่านมาตรการทางภาษีและด้านงบประมาณเพื่อการวิจัยและพัฒนายา 2) การปรับปรุงกระบวนการขึ้นทะเบียนยาให้มีความรวดเร็วและโปร่งใส 3) การสนับสนุนสตาร์ตอัป โดยการบูรณาการหน่วยงานและนโยบายเพื่อส่งเสริมความร่วมมือในด้านการวิจัยและพัฒนา 4) การสนับสนุนการเทคโนโลยีที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในการผลิตยาเพื่อสร้างความสมดุลระหว่างการพัฒนาเศรษฐกิจกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมและความรับผิดชอบต่อสังคมและชุมชน ข้อเสนอแนะเหล่านี้มีเป้าหมายเพื่อสนับสนุนระบบอุตสาหกรรมยาในประเทศไทยให้มีความเข้มแข็ง มีนวัตกรรม และยั่งยืนมากยิ่งขึ้น อันจะนำไปสู่การเสริมสร้างความมั่นคงทางยาของประเทศในระยะยาว