สภาวะสุขภาพบุคลากรโรงพยาบาลท่ายางหลังเข้าร่วมโครงการสุขภาพดีเริ่มที่ตนเอง

Abstract

การศึกษาวิจัยเชิงปริมาณแบบกึ่งทดลองครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบสภาวะสุขภาพ และความเสี่ยงการเกิดโรคของบุคลากรโรงพยาบาลท่ายาง ก่อนและหลังเข้าร่วมโครงการสุขภาพดีเริ่มที่ตนเอง ประชากรที่ศึกษาคือบุคลากรโรงพยาบาลท่ายางที่ผ่านการตรวจสุขภาพประจำปี 2549 จำนวน 158 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ 88 คน คือมีดัชนีมวลกาย ≥ 25 กก./ตร.ม. และมีระดับโฆเรสเตอรอล ≥ 200 มก./ดล. ได้จำนวน 88 คน ทำการศึกษาแบบกลุ่มเดียวทดสอบก่อน-หลังเข้าร่วมกิจกรรม ในช่วงเดือนสิงหาคม 2549-กันยายน 2550 โดยให้กลุ่มตัวอย่างเข้าร่วมกิจกรรมการเสริมสร้างพลังอำนาจ การจัดกิจกรรมสุขศึกษา และพฤติกรรมสุขภาพ พัฒนารูปแบบการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ โดยจัดในลักษณะเข้าค่ายปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ใช้เวลา 3 วัน 2 คืน 6 เดือนหลังจากนั้น เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการตรวจสุขภาพซ้ำ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูปคอมพิวเตอร์ โดยใช้สถิติค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบทีจับคู่ จากการศึกษาพบว่าหลังเข้าร่วมโครงการ กลุ่มตัวอย่างมีแรงดันเลือดสิย์สมอลิค และไดแอสทอลิค ระดับโฆเลสเทอรอล และไตรกลีย์เศอไรด์ในเลือด และพฤติกรรมความเสี่ยงที่สัมพันธ์กับการเกิดโรคลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ค่าพี < 0.05) แต่ขนาดเส้นรอบเอว ดัชนีมวลกายและน้ำตาลในเลือดไม่แตกต่างกัน แสดงว่ากิจกรรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพที่จัดขึ้นสามารถช่วยลดแรงดันเลือด ไขมันในเลือด และพฤติกรรมความเสี่ยงที่สัมพันธ์กับการเกิดโรค เท่ากับเป็นการส่งเสริมสุขภาพให้ดีขึ้น ผู้วิจัยแนะนำว่าควรนำรูปแบบกิจกรรมดังกล่าวไปประยุกต์ใช้เป็นแนวทางการพัฒนากระบวนการดูแลประชากรกลุ่มเสี่ยงและผู้ป่วยอื่นๆ ต่อไป