บทคัดย่อ
ประมาณการค่าใช้จ่ายของชุดสิทธิประโยชน์ขั้นพื้นฐานทางสาธารณสุขสิทธิประโยชน์ ขั้นพื้นฐานครอบคลุมบริการการแพทย์ทุกอย่างที่ให้แก่ ผู้ที่สังคมต้องช่วยเหลือเกื้อกูลวัตถุประสงค์การศึกษานี้เพื่อประมาณการค่าใช้จ่ายทั้งภาครัฐและ เอกชน จากการกำหนดสิทธิ-ประโยชน์ขั้นพื้นฐานที่ครอบคลุมบริการการแพทย์ที่ ปัจจุบันภาครัฐให้แก่ผู้ที่สังคมต้องช่วยเหลือเกื้อกูลและขยายให้ครอบคลุมประชากรส่วนใหญ่ ผลการศึกษาพบว่า ประมาณการค่าใช้จ่ายของชุดสิทธิประโยชน์พื้นฐานทางสาธารณสุขจาก บริการการแพทย์ที่ให้แก่ผู้ที่สังคมต้องช่วยเหลือเกื้อกูล ในปัจจุบัน รัฐสามารถขยายหลักประกันนี้ให้ครอบคลุมประชาชนทุกคน เพื่อสร้างความเป็นธรรมด้านสุขภาพ ได้ดังนี้ ประชาชนกลุ่มเป้าหมาย คือ ประชากรประมาณร้อยละ 70 ของประชากรทั้งประเทศ โดยไม่ต้องรบกวนกลุ่มประชาชนที่มีหลักประกันดีอยู่แล้ว เช่น สวัสดิการข้าราชการ ประกันสังคม ชุดสิทธิประโยชน์ ได้แก่ บริการการแพทย์ทุกประการที่แพทย์/ผู้ประกอบเวชแฏิบัติมีความเห็นว่า จะเกิดประโยชน์ต่อผู้ป่วย โดยผู้มีบัตรสวัสดิการประชาชนมีส่วนร่วมในการจ่ายค่ารักษาประมาณ ร้อยละ 5-10 ของค่ารักษาพยาบาล และผู้ที่ไม่มีบัตรสวัสดิการใด ๆ ต้องมีส่วนร่วมในการจ่าย ร้อยละ 10-20 ของค่ารักษาพยาบาล อาจจัดระบบบริการให้เป็นสภาพที่พึ่งได้ โดยการบริหารงานลักษณะของผู้ซื้อบริการจากเครือข่ายการให้บริการของกระทรวงสาธารณสุข ทบวงมหาวิทยาลัย หรือภาคเอกชนหรือโดยแบ่งงบประมาณออกเป็น 2 ส่วน เพื่อให้เกิด Primary care กับอีกส่วนที่เป็นการรักษาในโรงพยาบาล วิธีการที่เป็นไปได้ในงบประมาณขั้นต่ำ คือ จัด Primary care ที่มีเครือข่ายของภาคเอกชนและจำกัดการใช้บริการผู้ป่วยใน เฉพาะโรงพยาบาลของรัฐ งบประมาณที่ต้องการอยู่ระหว่าง 4-7 หมื่นล้านบาท(ตามราคาปี 2538) หมายถึงงบประมาณที่รวมต้นทุนทุกอย่างของการให้บริการ ตั้งแต่ค่าวัสดุ จนถึงเงินเดือน ค่าจ้าง และค่าลงทุนต่าง ๆ หากเป็นดังนี้ หมายถึง การเปลี่ยนวิธีการงบประมาณสาธารณสุขใหม่หมด โรงพยาบาลจะบริหารงานด้วยงบเริ่มต้นเป็น 0(Zero budget) และได้เงินทุนอุดหนุนมากขึ้น ตามผลงานการให้บริการ ส่วนงบประมาณ primary care สามารถจัดให้ล่วงหน้าตามจำนวนประชากรที่รับผิดชอบได้ งบประมาณดังกล่าวอยู่ในความสามารถของรัฐที่สามารถดำเนินการได้โดย การสร้างกลไกการบริหารงบประมาณ และการจัดบริการที่มีประสิทธิภาพ ส่วนความเต็มใจของรัฐที่จะสร้างหลักประกัน อยู่ที่รัฐให้ความสำคัญกับความเป็นธรรม ด้านการคลังสาธารณสุขเพียงใด
