บทคัดย่อ
ต้นทุนต่อหน่วยบริการศูนย์บริการสาธารณสุข รายงานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ วิเคราะห์และประมาณต้นทุนต่อหน่วยกิจกรรมศูนย์บริการ สาธารณสุขทุกแห่งในกรุงเทพมหานครจำนวน 60 แห่ง สังกัดสำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร โดยใช้ข้อมูลทางการเงินในปีงบประมาณ พ.ศ.2537 ในการศึกษานี้ต้นทุนหมายถึง ต้นทุนการดำเนินการได้แก่ ค่าแรงและค่าวัสดุ โดยที่ไม่นำเอาค่าเสื่อมราคาของคุรุภัณฑ์และสิ่งก่อสร้างมารวมด้วย วิธีการศึกษาประกอบไปด้วยการวิเคราะห์ระบบข้อมูลทางการเงินของศูนย์บริการสาธารณสุขและกองต่างๆที่สนับสนุนการจัดบริการในสำนักอนามัย การเก็บข้อมูลต้นทุนค่าแรงทั้งโดยตรงและโดยอ้อม การเก็บข้อมูลต้นทุนค่าวัสดุโดยตรงและโดยอ้อม ศึกษาการใช้เวลาของบุคลากรทุกประเภทในศูนย์ฯตัวอย่าง 6 แห่ง การศึกษานี้ผู้วิจัยใช้วิธีการประมาณการต้นทุนไปยังกิจกรรมโดยตรง(direct allocation) โดยไม่ได้ตั้งหน่วยต้นทุน (cost centre approach) การประมาณการต้นทุนต่อหน่วยมีขั้นตอนสำคัญ และอาศัยเกณฑ์ในการกระจายต้นทุนดังต่อไปนี้คือค่าแรงตรงใช้ร้อยละการใช้เวลาสำหรับกิจกรรมต่างๆของบุคลากรประเภทต่างๆสำหรับทั้ง 29 กิจกรรมของศูนย์บริการสาธารณสุข เป็นเกณฑ์ในการจัดสรรต้นทุนค่าแรงตรงของบุคลากรแต่ละประเภทไปยังกิจกรรมนั้นๆ ทั้งนี้ยังแยกรายละเอียดเป็นเกณฑ์ 4 แบบ เพื่อให้เหมาะสมกับศูนย์ที่ให้บริการแตกต่างกัน กล่าวคือ ศูนย์ฯที่มีหรือไม่มีบริการเลี้ยงเด็กกลางวัน และบำบัดยาเสพติดอาศัยผลการจัดสรรค่าแรงตรงไปสู่กิจกรรมทั้ง 29 กิจกรรมในแต่ละศูนย์นั้น เป็นเกณฑ์ในการกระจายต้นทุนค่าแรงอ้อม ซึ่งเป็นค่าแรงที่มาจากกองต่างๆในสำนักอนามัย ซึ่งรับผิดชอบแผนงานโครงการที่สนับสนุนการปฏิบัติงานของศูนย์บริการสาธารณสุขอาศัยเกณฑ์ต่างๆที่เหมาะสมในการจัดสรรต้นทุนค่าวัสดุตรงของศูนย์บริการสาธารณสุข และวัสดุอ้อมซึ่งมาจากกองต่างๆในสำนักอนามัยซึ่งสนับสนุนการปฏิบัติงานของศูนย์บริการสาธารณสุข เมื่อได้ต้นทุนค่าแรงตรง ต้นทุนค่าแรงอ้อม และต้นทุนค่าวัสดุ รายกิจกรรมของแต่ละศูนย์ฯแล้ว จึงได้นำมารวมกันและหารด้วยปริมาณบริการ จำได้ต้นทุนต่อหน่วยกิจกรรมรายศูนย์ฯ
