บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง “การบริหารงบประมาณของกองทุนหลักประกันสุขภาพระดับท้องถิ่น (ตำบล) ของจังหวัดพิจิตร ปี 2551” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์ด้านงบประมาณ บทบาทของคณะกรรมการกองทุนฯ ในการบริหารจัดการงบประมาณ และการดำเนินงานส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรค ระบบการติดตามควบคุมกำกับและประเมินผลของกองทุนฯ และความสอดคล้องของกิจกรรมที่ดำเนินการกับวัตถุประสงค์ของกองทุนฯ โดยทำการศึกษาจากกองทุนฯ นำร่องของจังหวัดพิจิตร จำนวน 16 แห่ง ใช้ระยะเวลาในการศึกษาตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2551 ถึง 31 พฤษภาคม 2552 ผลการศึกษาพบว่า ด้านระบบการบริหารจัดการงบประมาณ แหล่งงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ทำการศึกษาในส่วนรายได้จากการจัดเก็บเองมีแนวโน้มลดลง งบประมาณอุดหนุนทั่วไปจากรัฐบาลมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น งบอุดหนุนเฉพาะกิจมีแนวโน้มลดลงเล็กน้อย ส่วนรายได้อื่นค่อนข้างคงที่ งบประมาณที่ท้องถิ่นจัดสรรเพื่อการดำเนินงานด้านสาธารณสุขเมื่อเปรียบเทียบกับงบประมาณทั้งหมดในปีนั้นมีแนวโน้มสูงขึ้น สัดส่วนงบประมาณของกองทุนฯ ในส่วนของเงินที่ได้รับจากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) มีแนวโน้มที่ลดลง ส่วนเงินที่ท้องถิ่นสมทบนั้นมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ส่วนเงินสมทบจากชุมชนและอื่นๆ นั้นเริ่มมีมากขึ้น การจัดสรรงบประมาณของกองทุนฯ จัดสรรให้กิจกรรมรวมของทุกกลุ่มอายุมากที่สุด รองลงมาคือ กลุ่มอายุ อายุ 25 ปีขึ้นไป กลุ่มอายุ 6-25 ปี ผู้พิการ กลุ่มเด็ก 0-6 ปี และกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ ตามลำดับ สัดส่วนการใช้งบประมาณในแต่ละประเภทกิจกรรมของกองทุนฯ มีการใช้จ่ายในหมวดซื้อบริการสุขภาพตามชุดสิทธิประโยชน์มากที่สุด รองลงมาคือ หมวดสร้างเสริมสุขภาพโดยประชาชน./และชุมชนท้องถิ่น หมวดสนับสนุนงบประมาณแก่หน่วยบริการสาธารณสุข และหมวดบริหารจัดการกองทุนฯและพัฒนาระบบบริหารจัดการ ตามลำดับ ด้านระดับการปฏิบัติงานตามความเห็นคิดเห็นของคณะกรรมการบริหารกองทุนฯ หลักประกันสุขภาพพบว่า อยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 44.70 รองลงมาคือปฏิบัติได้ดี ร้อยละ 34.85 และยังปฏิบัติได้น้อย ร้อยละ 20.45 เมื่อทำการทดสอบความความแตกต่างการปฏิบัติของแต่ละท้องถิ่น พบว่าต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 ส่วนการปฏิบัติงานของคณะกรรมการในแต่ละตำแหน่งที่ต่างกัน พบว่าไม่แตกต่างกันในทางสถิติ ตำบลที่มีการจัดทำยุทธศาสตร์สุขภาพนั้นมีเพียงแห่งเดียวคือ ท่าเยี่ยม อำเภอสากเหล็ก การได้มาซึ่งแผนงาน/โครงการนั้น ส่วนใหญ่ได้จากการทำประชาคมหมู่บ้านและตำบล รองลงมาจะเป็นการเสนอแผนงานโครงการโดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุข และจากอบต.เองมีบ้างเล็กน้อยที่โครงการถูกเสนอโดยองค์กรในชุมชนหรือภาคีอื่นๆ และทำการอนุมัติโดยที่ประชุมของคณะกรรมการบริหารกองทุนฯ ส่วนที่ยังมีการดำเนินการน้อยคือเรื่องการประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนทราบถึงกิจกรรมของกองทุนฯ และการประเมินผลงานที่ได้อนุมัติให้บุคคลหรือกลุ่มชมรมต่างๆ ไปดำเนินการ
บทคัดย่อ
The objectives of the study of “The management of Local (Sub-district) health security
fund in Pichit province 2008” were to explore financing situation, roles of committee in manage
fund, the implementation of diseases prevention and protection, monitoring, controlling and
evaluating system of the fund that relevant to objectives of the fund. The study conducted in 16
pilot local health security funds in Pichit between October 1st and May 31st 2009.
The results found that in the management system factor, sources of fund and collected
income trend to be decrease. The central government subsidy was trend to be increase. The
specific subsidy was slightly decrease meanwhile the others were stable. Proportion of health
financing was trend to be increase. Nevertheless, proportion of subsidy from National Security
Office was tren to be decrease, meanwhile the joining budget from local government and others
communities trend to be more increasing. Buget allocation from Local health security fund, Most
of it allocated to elderly then agegroup equal to and more than 25 years, 6-25 years, handicab, 0-6
years and pregnant weman respectively.
Most of expenditure by activities was paid for health care, health promotion, subsidised
to health facilities, funding management and mangement improving respectively. The commitee’s
opinion on level of performance found that it was in the fair, good and poor level equal to 44.70,
34.85 and 20.45 percent respectively. The differentiation of the perfomances between any local
health security funds found the significantly different at 0.01 (P-value < 0.01)
The differentiation of performances between different working positions found that it
was not sigificantly different. Only one local government that had strategic planning, it was
Tambol Thayium, Saklek district. Most of local plans and projects come from community and
sub-district forum, proposal from health worker and member of local government. There were a
few projects propsed by other sectors and organizations. The less implemented activities were
public communucation, and evaluation.
