ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสุขและความเครียดของบุคลากรสาธารณสุข จังหวัดฉะเชิงเทรา

Abstract

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยภาคตัดขวางเชิงพรรณนาเพื่อศึกษาสภาวะความสุขและความเครียดและปัจจัยที่ส่งผลต่อความสุขและความเครียดของบุคลากรด้านสาธารณสุข จังหวัดฉะเชิงเทรา กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ บุคลากรในสังกัดสำนักงานสาธารณสุข จังหวัดฉะเชิงเทรา 1,426 คน ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลชุมชน 9 แห่ง 1,024 คน ปฏิบัติในสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด 59 คน และปฏิบัติที่สำนักงานสาธารณสุขอำเภอ 10 แห่ง 343 คน ทำการศึกษาในเดือนมกราคม 2550 ใช้เครื่องมือในการวิจัย คือ แบบสอบถามดัชนีชี้วัดความสุขคนไทยฉบับสั้นของกรมสุขภาพจิต และแบบทดสอบความเครียดโรงพยาบาลสวนปรุง สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ การทดสอบทีและ one-way ANOVA ผลการศึกษาแสดงว่าบุคลากรสาธารณสุขจังหวัดฉะเชิงเทรามีความสุขเท่ากับคนทั่วไป มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 31.49 คะแนน และมีความเครียดอยู่ในระดับปานกลาง มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 40.61 คะแนน อายุ ระดับการศึกษา รายได้ครัวเรือน หน่วยงานที่ปฏิบัติงาน และวิชาชีพ มีผลต่อระดับความสุขและความเครียดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ค่าพี <0.05) ส่วนปัจจัยด้านสถานภาพสมรสและระยะเวลาการปฏิบัติงาน ไม่มีผลแตกต่างกันในระดับความสุข และความเครียด หน่วยงานที่มีความเครียดมากกว่าหน่วยงานอื่น เช่น สาธารณสุขอำเภอบ้านโพธิ์ โรงพยาบาลแปลงยาว ควรได้รับการวิเคราะห์โดยละเอียดเพื่อหาแนวทางแก้ไขต่อไป การเพิ่มรายได้ทั้งด้านเงินดือนและค่าตอบแทน ถ้าสามารถกระทำได้ น่าจะช่วยให้บุคลากรมีความสุขเพิ่มขึ้นและคลายความเครียดลดลงได้ อันจะส่งผลให้ผู้ปฏิบัติงานมีขวัญและกำลังใจที่ดี และสามารถให้บริการอย่างมีประสิทธิภาพ