การจัดทำหลักเกณฑ์ราคาเบิกจ่ายยา: กรณีส่งต่อผู้ป่วยนอก/พิการ/อุบัติเหตุและฉุกเฉินของ สปสช. เขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อจัดทำหลักเกณฑ์การกำหนดราคาเบิกจ่ายค่ายาผู้ป่วยนอกให้แก่สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติสาขาเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร เฉพาะกรณีส่งต่อ อุบัติเหตุ ฉุกเฉินและผู้พิการ การวิจัยนี้ใช้แนวคิดสำคัญ 3 ประการในการออกแบบหลักเกณฑ์การกำหนดราคาเบิกจ่ายยา ได้แก่ การส่งเสริมให้เกิดคุณภาพทั้งด้านผลิตภัณฑ์ยาและด้านคุณภาพการรักษา การควบคุมค่าใช้จ่ายด้านยาและความยั่งยืนของระบบการเบิกจ่ายยา ทำการทดสอบรูปแบบตั้งต้นแบบต่างๆ โดยใช้ข้อมูลการเบิกจ่ายค่ายาปี 2555 ของโรงพยาบาล 9 แห่งจากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติสาขาเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร ผลการศึกษาได้เสนอหลักเกณฑ์การกำหนดราคาเบิกจ่ายค่ายาในรูปแบบอัตราส่วนถดถอยแบบขั้นบันไดตามราคายาที่เพิ่มขึ้น โดยกำหนดอัตราแตกต่างกัน 3 รูปแบบ คือ สำหรับการเบิกจ่ายค่ายาโดยทั่วไป การเบิกจ่ายค่ายาสำหรับผลิตภัณฑ์ยามาตรฐาน GMP-PICs และผลิตภัณฑ์ยาที่มีช่วงการรักษาแคบ (Narrow Therapeutic Index) เพื่อให้เป็นกลไกสนับสนุนให้มีการใช้ผลิตภัณฑ์ยาที่มีคุณภาพมาตรฐานและคงมาตรฐานคุณภาพการรักษาพยาบาลในกรณีผลิตภัณฑ์ยาที่มีช่วงการรักษาแคบ ในขณะเดียวกันได้จัดวางกลไกเพื่อความยั่งยืนของระบบโดยกำหนดให้ใช้ราคากลางของยาซึ่งประกาศโดยสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขเป็นราคาฐานสำหรับคำนวณราคาเบิกจ่าย เนื่องจากกระบวนการประกาศราคากลางเป็นกลไกที่มีอยู่แล้ว และมีการปรับปรุงข้อมูลตามราคายาที่เปลี่ยนแปลงไปเป็นระยะอีกด้วย สำหรับกลไกการควบคุมต้นทุนค่ารักษาพยาบาลที่ได้วางไว้ในข้อเสนอนี้ คือการกำหนดราคาเบิกจ่ายที่ราคาเดียวสำหรับยาที่มีชื่อสามัญทางยาชื่อเดียวกัน กำหนดอัตราบวกเพิ่มที่น้อยลงสำหรับบาทท้ายๆของค่ายา เป็นเงื่อนไขที่ส่งเสริมให้ผู้ให้บริการเลือกใช้ยาราคาถูกมากกว่าราคาแพง ร่วมกับกำหนดอัตราบวกเพิ่มในอัตราต่ำกว่าอัตราบวกเพิ่มสำหรับตั้งราคาขายยาที่กำหนดโดยกรมบัญชีกลาง โดยไม่ก่อให้เกิดผลกระทบทางการเงินในทางลบต่อโรงพยาบาล การศึกษานี้ได้พัฒนาข้อเสนอหลักเกณฑ์ และรูปแบบในการกำหนดราคาเบิกจ่ายค่ายาผู้ป่วยนอกในกรณีส่งต่อ อุบัติเหตุ ฉุกเฉินและผู้พิการ โดยข้อเสนอดังกล่าวได้สอดแทรกกลไกสำคัญๆให้เป็นรูปแบบการกำหนดราคาเบิกจ่ายค่ายาที่มีความยั่งยืน ส่งเสริมคุณภาพการรักษาพยาบาลด้วยค่าใช้จ่ายที่สมเหตุสมผล เป็นทางเลือกเชิงนโยบายหนึ่งที่สามารถนำไปปรับใช้ได้จริงในระบบประกันสุขภาพ