การเปลี่ยนแปลงภาวะโภชนาการภายหลังการใส่ฟันเทียมในผู้สูงอายุโครงการฟันเทียมพระราชทาน: กรณีศึกษาเขตเครือข่ายบริการสุขภาพที่ 2

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาผลของการใช้งานฟันเทียมต่อการเปลี่ยนแปลงดัชนีมวลกายของผู้สูงอายุที่ได้รับบริการใส่ฟันเทียม ในโครงการฟันเทียมพระราชทาน เป็นการศึกษาแบบเก็บข้อมูลย้อนหลัง (Retrospective cohort study) โดยเก็บข้อมูลค่าดัชนีมวลกายย้อนหลังจากเวชระเบียนเป็นเวลา 6 เดือน ถึง 2 ปี ภายหลังจากการได้รับบริการใส่ฟันเทียม จำนวน 436 คน ใช้สถิติการวิเคราะห์การถดถอยเชิงเส้นพหุคูณ โดยมีตัวแปรอิสระคือกลุ่มผู้สูงอายุที่ใช้งานฟันเทียม และกลุ่มผู้สูงอายุที่ไม่ได้ใช้งานฟันเทียม ตัวแปรตามคือค่าผลต่างดัชนีมวลกาย มีการควบคุมอิทธิพลของตัวแปร เพศ อายุ ระดับรายได้และดัชนีมวลกายเริ่มต้น โดยให้เป็นตัวแปรร่วมในการวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยการใช้งานฟันเทียมส่งผลต่อการเพิ่มขึ้นของดัชนีมวลกายของผู้สูงอายุ ภายหลังการได้รับบริการใส่ฟันเทียมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P< 0.05) โดยมีค่าสัมประสิทธิ์ความถดถอยเป็นบวก และปัจจัยค่าดัชนีมวลกายเริ่มต้นจะส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของดัชนีมวลกายไปในทางลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P< 0.05) โดยมีค่าสัมประสิทธิ์ความถดถอยเป็นลบ ดังนั้น จึงสรุปได้ว่าผู้สูงอายุที่สูญเสียฟันและได้รับการใส่ฟันเทียม เพื่อใช้ในการบดเคี้ยวทดแทนฟันธรรมชาติที่สูญเสียไป ส่งผลทำให้ดัชนีมวลกายกลับมาเพิ่มขึ้น