บทคัดย่อ
โรคมะเร็งท่อน้ำดียังคงเป็นปัญหาสาธารณสุขของไทย สาเหตุหลักของการเกิดมะเร็งชนิดนี้คือ การติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ (Opisthorchis viverrini) การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสดงภาระโรคมะเร็งท่อน้ำดีจากการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับโดยใช้หน่วยของการสูญเสียปีสุขภาวะ (DALY) เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวางที่ใช้ข้อมูลทุติยภูมิต่างๆ ประกอบด้วย การตายและอุบัติการณ์โรคมะเร็งท่อน้ำดี จากสถาบันมะเร็งแห่งชาติ และความชุกของการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ จากกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ผลการศึกษาพบภาระโรคมะเร็งท่อน้ำดี จำนวน 216,530 ปี เพศชายมีความสูญเสียมากกว่าเพศหญิง 1.5 เท่า โดยเป็นภาระโรคมะเร็งท่อน้ำดีจากการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับจำนวน 70,745 ปี (ร้อยละ 33 ของมะเร็งท่อน้ำดีทั้งหมด) เมื่อปรับด้วยข้อมูลการใช้ยากำจัดพยาธิในอดีต และพบ 138,221 ปี (ร้อยละ 64 ของมะเร็งท่อน้ำดีทั้งหมด) เมื่อประมาณค่าด้วยข้อมูลการกินปลาดิบ ข้อมูลนี้สะท้อนถึงภาระโรคที่ลดลงได้อย่างมาก หากสามารถลดการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับและการบริโภคปลาดิบลงได้ โดยเฉพาะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่พบการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับสูงสุด อย่างไรก็ตามควรมีการพัฒนาข้อมูลที่สำคัญและศึกษาปัจจัยอื่นที่เกี่ยวข้องกับการเกิดโรคต่อไป
บทคัดย่อ
Cholangiocarcinoma (CCA) is still a major public health problem in Thailand. The major risk factor for CCA in Thailand is the carcinogenic liver fluke Opisthorchis viverrini (OV) infection. This study aimed to investigate the CCA burden attributable to OV infection using the disability-adjusted-life-year (DALY). A cross-section study was conducted using several secondary data including mortality and incidence of CCA from the National Cancer Institute and the prevalence of OV infection from the Department of Disease Control, Ministry of Public Health. The burden of CCA was estimated at 216,530 DALYs. The bur den in men was 1.5 times higher than in women. The burden of CCA attributable to OV infection was 70,745 DALYs (33% of total CCA) when adjusted for past use of praziquantel and it was 138,221 DALYs (64% of total CCA) when estimated with raw fish eating. This study reflects a considerable reduction of burden if OV infection was prevented, particularly in the northeast of which infection is the highest. Nevertheless, better information and further related research are needed to improve the estimation.
