บทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาต้นทุนการให้บริการผู้ป่วยกลุ่มโรคจิตเภท พฤติกรรมแบบโรคจิตเภท และโรคหลงผิด โดยศึกษาข้อมูลย้อนหลังในปีงบประมาณ 2559 ทำการศึกษาในโรงพยาบาลกลุ่มเป้าหมายจำนวน 8 แห่ง ประกอบด้วยโรงพยาบาลศูนย์ 1 แห่ง โรงพยาบาลทั่วไป 3 แห่ง และโรงพยาบาลชุมชน 4 แห่ง คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยวิธีการคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจงจากปัจจัยความพร้อมของระบบข้อมูลที่เกี่ยวข้อง คือ มีระบบข้อมูลบริการ และมีข้อมูลค่าใช้จ่ายที่เพียงพอต่อการคำนวณต้นทุนเฉลี่ยต่อครั้งของการให้บริการผู้ป่วย จากนั้นจึงคำนวณต้นทุนบริการตามคู่มือการศึกษาต้นทุนของกระทรวงสาธารณสุขและปรับใช้อัตราส่วนต้นทุนต่อรายได้ (cost to charge ratio) ในระดับผู้ป่วยรายบุคคล ผลการศึกษา พบว่า ต้นทุนการให้บริการที่สูงที่สุดคือค่าบุคลากร รองมาคือค่าวัสดุ และต้นทุนการใช้สินทรัพย์ ส่วนในรายละเอียดของต้นทุนเฉลี่ยของการให้บริการผู้ป่วยกลุ่มโรคจิตเภท พฤติกรรมแบบโรคจิตเภท และโรคหลงผิด พบว่า โรงพยาบาลศูนย์มีต้นทุนการบริการผู้ป่วยนอกเฉลี่ย 831 บาทต่อครั้ง ขณะที่โรงพยาบาลทั่วไปมีต้นทุนบริการผู้ป่วยนอกเฉลี่ย 483 - 1,030 บาทต่อครั้ง และโรงพยาบาลชุมชนมีต้นทุนการให้บริการผู้ป่วยนอกเฉลี่ย 189 - 567 บาทต่อครั้ง อย่างไรก็ตาม การศึกษานี้มีข้อมูลต้นทุนของโรงพยาบาลกลุ่มเป้าหมายเพียง 8 แห่ง และมีโรงพยาบาลศูนย์เพียงแห่งเดียวซึ่งต้นทุนที่ได้จากการศึกษานี้อาจไม่สามารถเป็นตัวแทนที่ดีในแต่ละประเภทโรงพยาบาลได้ ดังนั้น จึงอาจนำไปปรับใช้กับโรงพยาบาลที่มีบริบทคล้ายกันเท่านั้น
บทคัดย่อ
This study was to estimate cost of services for schizophrenia, schizotypal and delusional disorders. A retrospective analysis was undertaken. Cost data for the fiscal year 2016 were gathered using a purposive sampling. Eight hospitals were selected covering one regional hospital, three general hospitals and four community hospitals based on availability of hospital information on service and financial data. Cost per visit was calculated using the traditional method and cost to charge ratio according to the costing guideline of the Ministry of Public Health of Thailand. The result showed that labor cost was the major proportion of the total cost followed by material and capital cost. The average cost for schizophrenia, schizotypal and delusional outpatient was 831 Thai
baht (THB) per visit at the regional hospital, THB 483 - 1,030 per visit at the general hospitals and THB 189 - 567 per visit at the community hospitals. However, it should be noted that the present study was conducted in only eight hospitals of which
only one regional hospital. Generalizability of our findings was limited and might be applicable to only hospitals with similar characteristics.
