การตอบสนองและเตรียมการของระบบบริการสุขภาพไทยต่อวิกฤติการระบาดของ COVID-19: การดำเนินการของโรงพยาบาล และผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมภายในขอบเขตของระบบสุขภาพ (รายงานฉบับสมบูรณ์)

Abstract

โครงการวิจัยการตอบสนองและเตรียมการของระบบบริการสุขภาพไทยต่อวิกฤติการระบาดของ COVID-19: การดำเนินการของโรงพยาบาล และผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมภายในขอบเขตของระบบสุขภาพ เป็นการวิจัยในรูปแบบผสมผสาน (Mixed method) ประกอบด้วย 6 ส่วน โดยมีวัตถุประสงค์หลัก ดังนี้ (1) ศึกษาประเด็นวิจัยเชิงสังเคราะห์ภาพรวมของการตอบสนองและการเตรียมการของระบบบริการสุขภาพไทยต่อสถานการณ์ COVID-19 ของระบบโรงพยาบาล และผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมภายในขอบเขตของระบบสุขภาพในภาพรวมได้ โดยการใช้การทบทวนวรรณกรรม การรับฟังข้อคิดเห็นจากคณะที่ปรึกษาผู้ทรงคุณวุฒิ และการนำร่องเก็บข้อมูลโครงการวิจัย (2) ศึกษาคุณลักษณะสำคัญของหอผู้ป่วยเฉพาะกิจและนวัตกรรมการจัดบริการของโรงพยาบาลเพื่อตอบสนองต่อสถานการณ์โรคระบาด COVID-19 และสังเคราะห์สิ่งที่ควรกำหนดเป็นข้อกำหนดสำหรับการใช้ในกระบวนการรับรองคุณภาพสถานพยาบาล โดยการจัดกรณีศึกษาของโรงพยาบาล และการจัดสนทนากลุ่มแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (3) ศึกษาความท้าทาย ปัญหาอุปสรรค การเตรียมการ การปรับตัวและนววิถีของการจัดบริการสุขภาพที่สำคัญของโรงพยาบาลเพื่อตอบสนองต่อสถานการณ์โรคระบาด โควิด-19 ในแต่ละระยะ และสังเคราะห์ประเด็นที่อาจเป็นนววิถีของการจัดบริการสุขภาพที่สำคัญของโรงพยาบาลภายหลังสถานการณ์การระบาดโควิด-19 โดยการสำรวจโรงพยาบาลและผู้เยี่ยมสำรวจในระบบรับรองคุณภาพโรงพยาบาลด้วยแบบสอบถาม การสนทนากลุ่มกับโรงพยาบาลผ่านประชุมออนไลน์ และการจัดทำกรณีศึกษาในพื้นที่กรุงเทพมหานคร (4) ประมาณการต้นทุน (Cost) และต้นทุนค่าเสียโอกาส (Opportunity Cost) ในการดำเนินการของโรงพยาบาลเพื่อตอบสนองต่อสถานการณ์โควิด-19 โดยต้นทุน หมายถึง ต้นทุนของกิจกรรมทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับการจัดการกับโควิด-19 ภายในโรงพยาบาล โดยดำเนินการในโรงพยาบาลกรณีศึกษา (5) ศึกษาและติดตามการดำเนินการของระบบหลักประกันสุขภาพของไทยในการตอบสนองต่อสถานการณ์ COVID-19 ตลอดจนสถานการณ์การเบิกจ่ายค่ารักษาพยาบาลในระบบหลักประกันสุขภาพ ในปีงบประมาณ 2563 โดยการติดตามทบทวนเอกสาร และการวิเคราะห์ฐานข้อมูลการเบิกจ่ายค่าบริการรักษาพยาบาลของกองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ และ (6) ศึกษากลไกการจัดการของรัฐเพื่อตอบสนองต่อสถานการณ์โรคระบาดโควิด-19 ในประเทศไทย ครอบคลุมถึงลักษณะของกลไกการจัดการในแต่ละระยะ นโยบายและมาตรการป้องกันและควบคุมโรคโควิด-19 ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนผลที่เกิดขึ้นจากนโยบายและมาตรการป้องกันควบคุมโรคโควิด-19 โดยการศึกษากลไกและระบบการตอบสนองต่อสถานการณ์ในภาพรวม และการจัดทำกรณีศึกษาเพื่อศึกษาเชิงลึกจากเหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นระหว่างการบริหารจัดการสถานการณ์